ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Σύμφωνα με την Αριστοτελική αντίληψη, σε μια δημοκρατική πολιτεία ο σωστός πολίτης πρέπει να κατέχει την αρετή του «να άρχει και να άρχεται». Κανένας, δηλαδή, δεν μπορεί να κυβερνά καλά, αν δεν μάθει να κυβερνάται.

Υποστηρίζω ότι ο Μάριος Ηλιάδης ενσαρκώνει αυτό το πρότυπο. Σε όσες περιπτώσεις βρέθηκε σε διοικητικό αξίωμα υπηρέτησε το δημόσιο συμφέρον με περισσή αποτελεσματικότητα. Είναι θέμα δεξιοτήτων αλλά και προθέσεων, ήθους και εντιμότητας ή, όπως ο ίδιος συχνά επαναλαμβάνει, άσκησης της εξουσίας με «λογισμό και όραμα».

Η δεύτερη Αριστοτελική προϋπόθεση είναι ίσως και η δυσκολότερη. Ο πολίτης συμβάλλει στο καλό της πολιτείας, αν πρώτα απομακρυνθεί από τον ατομοκεντρισμό του και θεωρήσει εαυτόν υπηρέτη του κοινωνικού συνόλου.

Ο Μάριος Ηλιάδης δεν έπαψε ποτέ να ενδιαφέρεται για τα κοινά, να γνοιάζεται και να αγωνιά για το καλό του τόπου. Πάντα με συνέπεια στις αρχές του και αποδεδειγμένη ανιδιοτέλεια.

Ο παρών τόμος, ο δεύτερος μετά το πρώτο του βιβλίο με τίτλο ΓΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ (1997), έρχεται να επιβεβαιώσει τους αναλλοίωτους πολιτικούς και ιδεολογικούς του προσανατολισμούς, δίνοντας ένα σαφές δείγμα των πολυδύναμων πτυχών της προβληματικής και της δράσης του, κατά την τελευταία εικοσιπενταετία. Κρίθηκε μάλιστα ορθό, να περιληφθούν και εδώ τρία εκτενή κείμενα από την πρώτη έκδοση, αποδεικτικά της συνέπειάς του.

Βασικοί άξονες του προβληματισμού του είναι:

  1. Ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παρά τις εγγενείς αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η μεγάλη οικογένεια που συνθέτουν τα κράτη-μέλη της παραμένει και ο φυσικός χώρος του δικού μας μικρού κράτους. Άλλωστε, η όποια δύναμη της Ένωσης συνίσταται στις αξίες και αρχές στις οποίες οικοδομήθηκε, αυτές δηλαδή του Ελληνικού πολιτισμού.

  2. Οι πανανθρώπινες αυτές αξίες, θα έπρεπε, σύμφωνα με τον συγγραφέα, να διέπουν όλο το εκπαιδευτικό μας οικοδόμημα. Πέραν των όποιων εθνικιστικών ιδεοληψιών, με προσήλωση πάντα στην αντίληψη ότι η ελληνικότητα συνάδει με την οικουμενικότητα και την πολυπολιτισμικότητα.

  3. Σ’ ό,τι αφορά την οικονομία, ο Μάριος Ηλιάδης τονίζει χαρακτηριστικά ότι «στην αναλγησία του ακραίου οικονομισμού και τη βαρβαρότητα του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, οφείλουμε να αντιτάξουμε ένα σύγχρονο πλαίσιο κοινωνικών και πολιτιστικών επιλογών, μέσα στο οποίο θα κινείται δημιουργικά ο ορθολογισμός και η οικονομική πρακτική, αλλά, ταυτόχρονα θα προβάλλουμε σθεναρά τις ανθρωποκεντρικές μας αξίες και το άφθαρτο κοινωνικό μας όραμα».

  4. Ο συγγραφέας υποστηρίζει πειστικά ότι κανένα πολιτειακό σύστημα δεν μπορεί να οικοδομηθεί, αν δεν υπάρξει ένας εκσυγχρονιστικός σχεδιασμός που αφορά τον ρόλο του κράτους και της δημόσιας διοίκησης. Η δημόσια διοίκηση, όπως χαρακτηριστικά γράφει, αποτελεί το κεντρικό νευρικό σύστημα της ίδιας της κοινωνίας.

  5. Ιδιαίτερες είναι οι ανησυχίες του συγγραφέα για τη σοβαρή επιδείνωση που παρατηρείται στο πρόβλημα της διαφθοράς στον τόπο μας, εκφράζοντας την άποψη ότι κανένας σχεδιασμός, ιδιαίτερα σε επίπεδο θεσμών, δεν μπορεί να υλοποιηθεί, αφού το πρόβλημα παραλύει κάθε προσπάθεια. Επισημαίνει ακόμα ότι η κοινωνική αυτή πληγή δημιουργεί μεγάλες ανισομέρειες σε βάρος της νέας γενιάς, η οποία βλέπει το μέλλον της να γίνεται ολοένα και πιο ζοφερό.

  6. Νοείται, τέλος, ότι ο σημαντικότερος καταλύτης για την ομαλή λειτουργία του Κυπριακού Κράτους και την ύπαρξη προοπτικών ευημερίας του λαού μας – Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων – είναι η επίλυση του Κυπριακού προβλήματος. Ως προς τούτο, ο Μάριος Ηλιάδης παραμένει αταλάντευτα συνεπής στις συμφωνηθείσες ανάμεσα στις δυο Κοινότητες αρχές και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Στο βιβλίο παρατίθενται ενδεικτικά πολλές μορφές παρεμβάσεων του συγγραφέα στα δημόσια πράγματα του τόπου (συνεντεύξεις, ομιλίες, κείμενα). Εντυπωσιάζουν επιπλέον οι ανοικτές επιστολές του σε ηγέτες της διεθνούς κοινότητας (Πάπας, Μέρκελ, Μακρόν κ.ά). Στις πιο πολλές περιπτώσεις «διαλέγεται» μαζί τους, με επίκεντρο το Κυπριακό ζήτημα. Δεν λανθάνουν, όμως, του προβληματισμού του θέματα παγκόσμιας εμβέλειας και σημασίας, όπως είναι λ.χ. το μείζον και ολοένα επιδεινούμενο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Κώστας Λυμπουρής

Φιλόλογος- συγγραφέας